vipr sudaama basat hain, sada aapane dhaam.
bheekh maangi bhojan karain, hiye japat hari-naam.3.
taakee gharanee pativrata, gahai ved kee reeti.
salaj susheel subuddhi ati, pati seva saun preeti.4.
kahyau sudaama ek din, krsn hamaare mitr.
karat rahati upades guru, aiso param vichitr.5.
(sudaama kee patnee)
lochan-kamal, dukh mochan, tilak bhaal,
sravanani kundal, mukut dhare maath hain.
odhe peet basan, gare mein baijayantee maal,
sankh-chakr-gada aur padm liye haath hain.
vidv narottam sandeepani guru ke paas,
tum hee kahat ham padhe ek saath hain.
dvaarika ke gaye hari daarid harainge piy,
dvaarika ke naath vai anaathan ke naath hain.8.
(sudaama)
sichchhak haun, sigare jag ko tiy, taako kahaan ab deti hai sichchha.
je tap kai paralok sudhaarat, sampati kee tinake nahi ichchha.
mere hiye hari ke pad-pankaj, baar hajaar lai dekhi parichchha.
auran ko dhan chaahiye baavari, braahman ko dhan keval bhichchha.9.
(sudaama kee patnee)
kodon, savaan jurito bhari pet, tau chaahati na dadhi doodh mathautee.
seet biteetat jau sisiyaatahin, haun hathatee pai tumhen na hathautee.
jo janatee na hitoo hari son tumhen, kaahe ko dvaarika peli pathautee.
ya ghar te na gayau kabahoon piy, tooto tava aru phootee kathautee.10.
(sudaama)
chhaandi sabai jak tohi lagee bak, aathahu jaam yahai jhak thaanee.
jaatahi daihain, ladaay ladha bhari, laihain ladaay yahai jiy jaanee.
paanu kahaan te ataari ata, jinako vidhi deenhi hai tooti see chhaanee.
jo pai daridr likho hai lalaat tau, kaahu pai meti na jaat ayaanee.13.
(sudaama kee patnee)
vipr ke bhagat hari jagat vidit bandhu,
let sab hee kee sudhi aise mahaadaani hain.
padhe ek chatasaar kahee tum kaiyo baar,
lochan apaar vai tumhain na pahichaani hain.
ek deenabandhu krpaasindhu pheri gurubandhu,
tum sam kaun deen jaakau jiy jaani hain.
naam lete chaugunee, gaye ten dvaar saugunee so,
dekhat sahastr gunee preeti prabhu maani hain.20.
(sudaama)
dvaarika jaahu joo dvaarika jaahu joo, aathahu jaam yahai jhak tere.
jau na kahau kariye to badau dukh, jaiye kahaan apanee gati here.
dvaar khare prabhu ke chhariya tahan, bhoopati jaan na paavat nere.
paanch supaari tai dekhu bichaar kai, bhent ko chaari na chaur mere.23.
yah suni kai tab braahmanee, gaee parosee paas.
paav ser chaur liye, aaee sahit hulaas.24.
siddhi karee ganapati sumiri, baandhi dupatiya khoont.
maangat khaat chale tahaan, maarag vaalee boot.25.
deethi chakachaundhi gaee dekhat subarnamee,
ek ten saras ek dvaarika ke bhaun hain.
poochhe bin kooo kahoon kaahoo son na kare baat,
devata se baithe sab saadhi-saadhi maun hain.
dekhat sudaama dhaay paurajan gahe paany,
krpa kari kahau vipr kahaan keenhau gaun hain.
dheeraj adheer ke haran par peer ke,
batao balaveer ke mahal yahaan kaun hain?.30.
(shreekrshn ka dvaarapaal)
sees paga na jhaga tan mein prabhu, jaanai ko aahi basai kehi graama.
dhoti phatee-see latee dupatee aru, paany upaanah kee nahin saama.
dvaar khadyo dvij durbal ek, rahyau chakisaun vasudha abhiraama.
poochhat deen dayaal ko dhaam, bataavat aapano naam sudaama.ii35ii
bolyau dvaarapaal sudaama naam paande suni,
chhaande raaj-kaaj aise jee kee gati jaanai ko?
dvaarika ke naath haath jori dhaay gahe paany,
bhentat lapataay kari aise dukh saanai ko?
nain dooo jal bhari poochhat kusal hari,
bipr bolyaun vipada mein mohi pahichaane ko?
jaisee tum karau taisee karai ko krpa ke sindhu,
aisee preeti deenabandhu! deenan sau maane ko?ii36ii
aise behaal bevain son pag, kantak-jaal lage puni joye.
haay! mahaadukh paayo sakha tum, aaye itai na kite din khoye.
dekhi sudaama kee deen dasa, karuna karike karunaanidhi roye.
paanee paraat ko haath chhuyo nahin, nainan ke jal saun pag dhoye. ii42ii
(shree krshn)
kachhu bhaabhee hamako diyau, so tum kaahe na det.
chaanpi potaree kaankh mein, rahe kahau kehi het.ii46ii
aage chana guru-maatu diye ta, liye tum chaabi hamen nahin deene.
shyaam kahyau musukaay sudaama son, chori ki baani mein hau joo praveene.
potari kaankh mein chaanpi rahe tum, kholat naahin sudha-ras bheene.
paachhili baani ajaun na tajee tum, taisi bhaabhee ke tandul keene. ii47ii
deno hutau so dai chuke, bipr na jaanee gaath.
chalatee ber gopaal joo, kachhoo na deenhaun haath.ii60ii
vah pulakani vah uth milani, vah aadar kee bhaanti.
yah pathavani gopaal kee, kachhoo na jaanee jaati.ii61ii
ghar-ghar kar odat phire, tanak dahee ke kaaj.
kaha bhayau jo ab bhayau, hari ko raaj-samaaj.ii62ii
haun kab it aavat hutau, vaahee pathyau theli.
kahihaun dhani saun jaikai, ab dhan dharau sakeli.ii63ii
vaisei raaj-samaaj bane, gaj-baaji ghane, man sambhram chhaayau.
vaisei kanchan ke sab dhaam hain, dvaarike ke mahilon phiri aayau.
bhaun bilokibe ko man lochat sochat hee sab gaanv manjhaayau.
poochhat paande phirain sabason par jhoparee ko kahoon khoj na paayau.ii70ii
kanak-dand kar mein liye, dvaarapaal hain dvaar.
jaay dikhaayau sabani lain, ya hai mahal tumhaar.ii73ii
tootee see madaiya meree paree hutee yaahee thaur,
taamain paro dukh kaataun kahaan hem-dhaam ree.
jevar-jaraoo tum saaje prati ang-ang,
sakhee sohai sang vah chhoochhee hutee chhaam ree.
tum to patambar ree odhe kinaareedaar,
saaree jarataaree vah odhe kaaree kaamaree.
meree va pandain tihaaree anuhaar hee pai,
vipada sataee vah paee kahaan paamaree?ii80ii
kai vah tooti-si chhaani hatee kahaan, kanchan ke sab dhaam suhaavat.
kai pag mein panahee na hatee kahan, lai gajaraajahu thaadhe mahaavat.
bhoomi kathor pai raat katai kahaan, komal sej pai neend na aavat.
kain jurato nahin kodo savaan prabhu, ke parataap tai daakh na bhaavat. ii119ii